Οι Ανεξάρτητες Αρχές, οι περισσότερες από τις οποίες ιδρύθηκαν επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, σκοπό στην ουσία, έχουν την πρόληψη και πάταξη, άμεσα ή έμμεσα, της διαπλοκής και διαφθοράς, διασφαλίζοντας την τήρηση συνταγματικών επιταγών, με ανάλογες διαδικασίες, «φιλικές» και προς τον πολίτη.
Τα πρόσωπα, επομένως που τις στελεχώνουν, τόσο ως προσωπικό, όσο και ως Διοίκηση, πρέπει να έχουν υψηλό επίπεδο γνώσεων, ικανοτήτων, αλλά και Ηθικής.
Πρέπει να ενεργούν – να μπορούν και να θέλουν δηλαδή να ενεργούν -ανεξάρτητα από συμφέροντα και στυγνές κομματικές επιδιώξεις.
Η επιλογή τους, λοιπόν, πρέπει να είναι αυστηρή και δημοκρατική.
Σήμερα για τις στο Σύνταγμα προβλεπόμενες Ανεξάρτητες Αρχές αποφασίζει η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, με πλειοψηφία 4/5 (ΑΣΕΠ, ΕΣΡ, ΑΔΑΕ (Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών), ΑΠΔΠΧ (Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα), Συνήγορος Πολίτη).
Οι Διοικήσεις των λοιπών Αρχών επιλέγονται από τον αρμόδιο Υπουργό (ή το Υπουργικό Συμβούλιο), μετά από γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
Στις τελευταίες περιπτώσεις, δεν τηρούνται καν τα «προσχήματα ανεξαρτησίας» των αρχών, αφού οι Διοικήσεις τους διορίζονται από την Κυβέρνηση.
Στις προβλεπόμενες δε στο Σύνταγμα Αρχές, η διαδικασία επιλογής δεν είναι ευέλικτη, φτάνοντας στο σημερινό αδιέξοδο.
Θεωρώ, πάντως, ότι για την έξοδο από το σημερινό αδιέξοδο, εάν την θέλαμε φυσικά, θα μπορούσε να προβλεφθεί ή να προκληθεί ανάλογη διαδικασία με αυτήν εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας (απευθείας από την Βουλή, με πλειοψηφία 180 βουλευτών, αλλιώς με 151).
Εάν άλλαζε, πάντως, ο τρόπος επιλογής των Διοικήσεων, θα πρότεινα ορισμό συγκεκριμένων αυστηρά προσόντων (σπουδές, εμπειρία, προσφορά), επιλογή υποψηφίων με ανοιχτή διαδικασία και με ακροάσεις από εκλεκτορικό σώμα, που θα μπορούσε να αποτελείται από βουλευτές, δικαστές και καθηγητές, ειδικούς στο εκάστοτε αντικείμενο και έπειτα υπερψήφιση από την Βουλή, με την διαδικασία εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας (απευθείας ή ως δεύτερο στάδιο, κατόπιν επανειλημμένης αποτυχίας υπερψήφισης από την Διάσκεψη των Προέδρων).
Θεοδώρα (Δώρα) Παπαδάκη